Bəşir Süleymanlı həbs edilib
Onlar Baş Prokurorluğa çağırılıb?
Saxta dollar satan dəstə üzvləri saxlanıldı
ABŞ də sənədi tezliklə imzalamağa çağırdı
“Estoniya tarixi razılaşmanı alqışlayır” - Tsahkna
Rusiya ilə Belarus vahid parlamentə keçə bilər
Paşinyan sülhlə bağlı Putini məlumatlandırdı
Endokrinoloji Mərkəzdə yoxlamalar başladı
Novruzda əfv olacaqmı?
“Rusiya İranı məhvə aparır”


23.08.2023  12:37 

Tarixi məkanlar baxımsızlıqdan dağıdılır - Fotolar





A+  A-

Bir neçə ildir bölgınin tarixi abidələri ilə bağlı bərbad vəziyyətlə qarşılaşıram, xüsusən Cəlilabadın kəndlərindəki dözülməz hal məni narahat edir. "Öyrənilən" tarixi yerlərin və abidələrin haqqında məlumatlar bir yana çıxarılmır, bəzi tarixi məkanlar isə baxımsızlıqdan dağıdılır.

Hacıismayıllı kəndindəki Qoç abidəsi və ümumiyyətlə bu Qoç abidəsinin yerləşdiyi qəbiristanlıq acınacaqlı durumdadır. Qəbiristanlığın sahəsinin genişliyi, buradakı qəbirlərin yan-yana olması maraqlı keçmişdən soraq verir.

Qəbirlərin üzərinə sadəcə daş parçaları qoyulub, bəzi qəbirlərin üzərindəki başdaşı və sinədanlarda qılınc, kuzə, Çərxi-Fələk, ocaq təsvirləri var. Ən maraqlısı Qoç heykəlidir. Sadaladığım bu əlamətlər Hacıismayıllı qəbiristanlığının İslamdan öncəki dövrün abidəsi olduğunu təsdiq edir.

İslam ölkələrində VIII yüzillikdən sonra qəbirlərin üzəri müsəlman adətinə uyğun şəkildə hazırlanırdı, buna görə də orada başqa inancları ifadə edən təsvirlərə yer verilmirdi. Qoç heykəlləri isə əsasən Türkiyədə, Qafqazın cənubunda və indiki İran ərazisinin şimalında qəbirlərin üzərinə sinədan əvəzi qoyulurdu.

Qoç, Təkə Günəşin simvoludur, bu barədə İlaxır çərşənbələrdə və Novruz bayramı günlərində xüsusi mərasimlər keçirilirdi. Bu dini-mifoloji görüş el adətlərində bu gün də yaşayır. Tarixi əşyaları araşdırarkən onların mifoloji keyfiyyətlərinə də əhəmiyyət vermək lazım gəlir. Bir sözlə, abidələrin ifadə etdiyi tarıxi həqiqətləri daha çox folklorda axtarmaq vacibdir. Belə olmadıqda yürüdülən fikirlər yeknəsəq olur.

Yekun qərarım belədir ki, Hacıismayılı qəbiristanlığı İslamdan öncəki dövrün nişanəsidir və özündə daha çox Günəşə inamın əlamətlərini qoruyub saxlayır.

Bilal Alarlı









Xəbər 1902 dəfə oxunub.




Bölməyə aid digər xəbərlər

14.03.2025  22:13 

Bəşir Süleymanlı həbs edilib

14.03.2025  16:11 

Novruzda əfv olacaqmı?

14.03.2025  15:37 

“Rusiya İranı məhvə aparır”

14.03.2025  12:22 

Xanım məmur həbs olundu

13.03.2025  15:55 

Yevlaxda intihar hadisəsi olub


BÜTÜN XƏBƏRLƏR +