Azərbaycanlı iş adamından Messiyə bahalı hədiyyə...
Taksi sürücülərinin Bakı tətili ləğv edildi
“Qurd Qapısı” restoranı bağlandı
“Toplum TV” işi üzrə məhkəmə başlayıb
Prezident sülh şərtlərini açıqladı
Starlink Azərbaycanda nəyi dəyişəcək?
Ukrayna işğal olunmuş ərazilərdən iki uşağı qaytardı
50 ABŞ senatoru Rusiyaya qarşı... - Sanksiyalar gəlir
“Körpü Bina Tikinti” MMC-nin iş sahəsində ÖLÜM
Qarabağ Azərbaycandır - Almaniya Prezidenti


07.07.2022  15:05 

Proqnozdan artıq yığım... - Qorxuludur





A+  A-

Necə olur ki, hər hansı bir qurum hər il proqnozları 25-30%, bəzən daha artıq üstələyir. Proqnozdan artıq icra qulağa xoş səslənsə də əslində qorxuludur.

Niyə?

Adətən proqnoz predmetlərinin ekonometrik modelləşdirilməsi və proqnozlaşdırılması üçün nəzəri-metodoloji aspektlər, zəruri statistik məlumatlar əsasında predmet göstəriciləri arasında korrelyasiya asılılıqları qurulur. Yaxud digər sadə metodologiyalarla təhlillər aparılaraq nəticədə gözlənilən proqnozları hesablanır.

Proqnoz və nəticə arasında nisbi xəta 5-7 faiz olarsa, bunu normal qarşılamaq olar. Amma fərq 25-30%-dirsə və bu hər il oxşar şəkildə təkrarlanırsa deməli ciddi nöqsan var. Bu nöqsan ya proqnozların hazırlanması metodologiyasındadır, ya da hansısa qurum qəsdən proqnozları real gözləntinin 80%-i həcmində təqdim edir ki, sonda “büdcə qarşısındakı öhdəliklərimizi 30 faizədək artıq icra etmişik” deyə bilsin. Adətən bu metodda keçmiş sovet dövründə istifadə edirdilər. Proqnoz hazırlanarkən, kiçik göstəricini qeyd edirdilər, sonra da filan kolxoz planın 250% yerinə yetirib - deyirdilər.

Beləcə, proqnozlar ardı-ardına hər il nəticədən fərqli olursa bu qorxuludur. Qəsdən aşağı təqdim edilən proqnoz göstəricisi X qədər qorxuludursa, qəsdən edilməyən amma nəticədən uzaq olan proqnozlar daha çox - 2X qədər qorxuludur. Çünki, əgər bir qurum hər il öz fəaliyətinin proqnozunda yanlışlığa yol verirsə, deməli, proseslər tamamilə onun iradəsindən kənarda baş verir. Bu isə o deməkdir ki, bu gün müsbət nəticələri öncədən proqnoz edə bilməyən, sabah qorxulu tendensiyanı da proqnoz edə bilməyəcək.

Əlqərəz, bir qurum 5 il ərzində 2 dəfədən artıq qoyulmuş proqnozlardan 7%-dən fərqli nəticə göstərirsə, bu ciddi neqativ haldır.

Eldəniz Əmirov
İqtisadçı

Xəbər 1879 dəfə oxunub.




Xəbər Xətti

02.04.2025  17:10 

Azərbaycanlı iş adamından Messiyə bahalı hədiyyə...

02.04.2025  17:07 

Xatirənin bu geyimi tənqid olundu

02.04.2025  17:02 

Taksi sürücülərinin Bakı tətili ləğv edildi

02.04.2025  14:07 

“Qurd Qapısı” restoranı bağlandı

02.04.2025  14:02 

“Evlərdə çat əmələ gəlib” - “ALMEP ENGINEERING GROUP”-dan şikayət

02.04.2025  13:53 

Cavidşünaslıqda yeni mərhələ

02.04.2025  13:48 

“Toplum TV” işi üzrə məhkəmə başlayıb

02.04.2025  13:29 

Prezident sülh şərtlərini açıqladı

02.04.2025  13:21 

Bakının sabahkı havası - Proqnoz

02.04.2025  13:14 

Starlink Azərbaycanda nəyi dəyişəcək?

02.04.2025  12:55 

Ukrayna işğal olunmuş ərazilərdən iki uşağı qaytardı

02.04.2025  12:44 

50 ABŞ senatoru Rusiyaya qarşı... - Sanksiyalar gəlir

02.04.2025  12:42 

“Körpü Bina Tikinti” MMC-nin iş sahəsində ÖLÜM

02.04.2025  12:40 

“Bismak”, “Çörəkçi” istehsalçısı ölkədən pul çıxarmaqda günahlandırılır – Məhkəmə

02.04.2025  12:37 

“Sipark İnşaat” 6 ildir vətəndaşın evini təhvil vermir

02.04.2025  12:31 

Qarabağ Azərbaycandır - Almaniya Prezidenti

02.04.2025  12:28 

Səfərin yekunları ölkələrimizi bir-birinə daha yaxın edəcəkdir - Frank-Valter Ştaynmayer

02.04.2025  12:17 

Baxışımdan od al, isin!

02.04.2025  11:56 

Rüşvət alan hərbi komissarlarla bağlı hansı tədbirlər görülüb?

02.04.2025  11:51 

“Pilot-16” da vətəndaşın evini icazəsiz sökübmüş

02.04.2025  11:38 

Məsud Pezeşkiyan Azərbaycana səfərə gələ biləcəkmi?!

02.04.2025  10:22 

Prezidentlərin təkbətək görüşü başlayıb

02.04.2025  10:18 

Turizm Agentliyində yoxlama davam edir

02.04.2025  10:12 

İlham Əliyev Frank-Valter Ştaynmayeri qarşıladı

02.04.2025  10:10 

2600 manat birdəfəlik müavinəti kimlər alacaq?

02.04.2025  10:02 

“Ziyalılar”, özünüzü dırnaq içindən çıxarın!“ - Mirşahin

01.04.2025  21:27 

Nazarbayev İlham Əliyevə təbrik ünvanlayıb

01.04.2025  20:35 

Türkiyəsiz Azərbaycan: CHP hakimiyyətə gəlsə, bu model gerçəkləşəcək - HAZIRLAŞAQMI

01.04.2025  19:00 

Bakıda 100 minlik dələduzluq

01.04.2025  18:57 

Bakının axşam tıxacı - SİYAHI

01.04.2025  18:53 

“Abzas Media” işi ilə bağlı məhkəmə prosesi keçirilib

01.04.2025  18:50 

Vahid Ələkbərov Rusiyanın ən varlı adamı oldu

01.04.2025  18:45 

Rusiyaya casusluq edən ukraynalı Polşada saxlanıldı

01.04.2025  18:41 

İsveçrə Rusiyanın 8,38 milyard dollarlıq aktivlərini dondurub

01.04.2025  17:33 

“Kanal S”in aparıcısını ağ yuyub, qara sərdilər - RƏY

01.04.2025  17:28 

“Top Qapı” restoranında təmir və kabab... - Foto


BÜTÜN XƏBƏRLƏR +