Yazıçını alverçiyə çevirən toplum...

Kitab satan yazıçının bir günü.

Ölkədə milli burjuaziya yox dərəcəsindədir. Oliqarxlar kitabdan cin bismillahdan qorxduğu kimi qorxur. Kitabın reklamından söhbət gedə bilməz, sosial şəbəkələrdə kitab paylaşımları ilə iş bitməz. Kitabın əhəmiyyəti, insan həyatında vacib rolu haqda günlərlə, aylarla efirlərdə danışmaq lazımdır. Reytinq xatirinə efiri manıs tayfasıyla işğal etmək, gənc nəslin zövqünə təcavüz etmək cinayətdir. Olmaz belə! Efirə düşünən, cəmiyyətə yön verə biləcək aydınları çıxarmaq lazımdır. Kitab kultu formalaşmayınca bizim insanımız bazar təfəkkürü ilə yaşayacaq.

Milli burjuaziya ona görə formalaşmır ki, burjuyların özləri (böyük əksəriyyəti) latın qrafikasında yazıb-oxuya bilmir. Biznesmenlərə kitab verirsən ki, bunu oxu, deyir, mən latın dilində oxuya bilmirəm. Latın dilində! Təsəvvür edin! Latın əlifbası ilə latın dilini ayırd edə bilməyən adamlar gəlib sahibkar olur, biznesmen olur, əllərində böyük pullar dövr edir, onların tabeliyində yüzlərlə insan işləyir.

Mən müəllim tanıyıram ki, evində kitabxanası yoxdur. Mən jurnalist tanıyıram ki, evində kitabxana yoxdur. Mən alim tanıyıram ki, evində kitabxana yoxdur. Çox ciddi məsələdir. Bu günlərdəki Kitab Sərgisindəki sönüklük məni bunları yazmağa vadar etdi. Yazıçı kitablarını satmağa gətirib, məlum olur ki, yer yoxdur. Yaxud yerlər ödənişlidir. Axşamacan məlul-müşkül boş bazarı dolaşıb suyu süzülə-süzülə evinə qayıdır.

Tədbir keçirilir, baxırsan, 10 adam yoxdur. Özümüzü nə vaxta qədər aldadacağıq? Bəs bu sorunları kimlər çözməlidir?! Ədəbiyyatın durumu niyə belə rəzil kökdədir? Qətiyyən boyaları tündləşdirmirəm. Hər şey göz qabağındadır.

Yazıçı piştaxta arxasında dayanıb alver edəsi deyil!!! Bəli, mən hörmətli yazıçımız Orxan Fikrətoğlu ilə yüzəyüz razıyam."Yazıçının öz kitabını piştaxta arxasında satması yazıçı-nəşriyyat münasibətlərinin hüquqi baxımdan tənzimlənməməsinin şəklidir.

Eyni zamanda yazıçı sokrallığının maddiləşməsi və ucuzlaşmasıdır. Bizi meymundan fərqləndirən yeganə amil kitabdır. Kitab müəllifinə “əsərini özün sat” deyən reallıq inanmıram kitab oxuyur".

Yazıçını alverçiyə çevirən toplum kitabı həyatının ayrılmaz tərkib hissəsinə çevirməyincə çıxış yolu olmayacaq. Baxın yaxın qonşularımıza. Rusiyada, Gürcüstanda siz piştaxta arxasında kitabını satan yazıçıya rast gələ bilərsinizmi? Mümkün deyil. Gürcü yazıçıları Avropaya çıxıb, beynəlxaq ədəbiyyat mükafatları alır, ay kişi! Biz nəylə öyünürük? Deyiləsi də deyil e...

Kitablar bahadır, doğrudur. O gün Elmlər Akademiyasının bir əməkdaşı yazmışdı ki, 300 manat maaş alan alim necə Kitab Yarmarkasına gəlib kitab ala bilər? 10 manatdan ucuz kitab tapmaq mümkün deyil. İki kitab alırsan, 30-40 manat gedir. Bu gün insanlara gedin kitab alın, demək olmur. Əvəzində bu cavabı eşidəcəksən: Gecə-gündüz bir parça çörək üçün çarpışırıq, nə kitab?

Bahalaşma və işsizlik amansızcasına insanları tükədir. Kitab bazarında piştaxta arxasında durub alıcı gözləyən kitabsatan yazıçılardan biri o birinə deyir:
-Gedək, adama iki dənə peraşki yeyək.

Acından öldük...

Kənan Hacı

Xəbər 5155 dəfə oxunub.