Dolların ucuzlaşması məhsulların da qiymətini endirəcək?

"Hərracda rəsmi məzənnənin ucuşlaşaraq 1,8251 olması qiymətlərə təsir etməyəcək”.

XəzərNews.az bildirir ki, bu sözləri BakiPost.az-a açıqlamasında iqtisadçı Natiq Cəfərli deyib.

Onun sözlərinə görə, ucuzlaşmanın təsirsiz ötüşməsinin səbəbi bu gün bazarda olan malların əvvəlki məzənnə ilə alınmasıdır: "Hərracda rəsmi məzənnə 1,8251 oldu. Görürəm ki, ərzaq və qeyri-ərzaq qiymətlərinin də ucuzlaşması gözləntiləri yaranıb. Amma biznes belə çevik deyil. Məzənnənin qiymətlərə o dəqiqə təsiri olmur, ola da bilməz. Çünki biznes özünü sığortalayır, müqavilələr öncədən bağlanılır. Bu gün bazarda olan mallar əvvəlcədən alınıb. Bəlkə də, 1,90-1,95 koridoru olarkən valyuta ilə ödənişlər edilib. Ona görə də məzənnənin qiymətlərə təsiri olmayacaq. Çünki obyektiv olan bu səbəblərə görə fevralın sonu, martın əvvəli valyutaya təlabat artacaq:

1. Büdcə xərcləri, büdcədən maliyyələşən investisiyalar üçün vəsaitin ayrılması indi başlayacaq;

2. Novruz Bayramında ölkəyə idxal artacaq;

3. Bayramlarda ölkədən səfərə gedənlərin sayında kəskin artım olacaq”.

İqtisadçı qeyd edib ki, bu gün hərracda təklif olunan valyutanın həcmi dəyişməyib – 35 mln. dollar olub: "Həftədə 2 dəfə hərrac olur, 70 mln. dollar satılır. Bu da ya aya 280 mln. dollar edir. Bu templə dollar satışı davam etsə, ilə 3,4 mlrd. dollar vəsait edir. Ölkənin isə il ərzində valyuta təlabatı, təqribən, 10-11 mlrd. dollardır. Yəni, görünən odur ki, nə məzənnəni aşağı hədlərdə saxlamağa, nə də dar həcmdə valyuta satışını davam etdirməyə imkan və resurs yoxdur”.

Natiq Cəfərli bildirib ki, indi Mərkəzi Bankın əsas hədəfi məzənnənin sabitləşdirilməsi olmalıdır: "Bəlli koridorda məzənnə sabitləşməsə bu bank sektoruna da, ticarətə də ciddi mənfi təsir edəcək. Mərkəzi Bank sərt pul siyasəti ilə manatın dövriyyəsini də xeyli azaldıb, manat kütləsinin həcmi 2 dəfədən çox aşağı düşüb. Bu addım məzənnəyə, inflyasiyaya müsbət təsir göstərsə də, ticarət dövriyyəsinə, iqtisadi aktivliyə ciddi zərbə vurur”.

İqtisadçının sözlərinə görə, aktivliyin azalması iş yerlərinin itirilməsinə, əhalinin gəlirlərinin azalmasına səbəb olur: "Orta və uzun bir vaxt müddətində bu addım ölkəyə məzənnənin özündən daha çox ziyan vuracaq”.