Yel çərşənbəsi...

Bu gün Yel çərşənbəsidir.

XəzərNews.az xəbər verir ki, tədqiqatçıların ilaxır çərşənbələrin üçüncüsü hesab etdikləri Yel çərşənbəsi dörd yaradılış ünsüründən biri olan havanın həyatverici gücü ilə bağlıdır.

Açması külək olan “əl ilə tutmaq olmaz, göz ilə görmək olmaz” tapmacasının özək qatında yelin, havanın gücünə işarə olunur, onun gözəgörünməz, ələkeçməz, sirli-sehrli ünsür olduğu vurğulanır. “İgidlik ondur, doqquzu qaçıb canını qurtarmaqdır, biri isə heç gözə görünməməkdir” deyimində də gözəgörünməz və həm də ələkeçməz, tutula bilməyən əlamətə malik olmağın bir igidlik, bir igid kimi güc göstəricilik funksiyası daşıması aydın görünür. Bu xüsusiyyət düşmənə qarşı döyüşən kəşfiyyatçının simasında özünü daha çox doğruldur. Müharibədə kəşfiyyat dəstələrinin, əks-kəşfiyyatın əsas sarsıdıcı güc olması da mühüm şərtlərdən sayılır. Elə yaz fəslinin gəlişini qabaqcadan işarələyən ilaxır çərşənbələrin mahiyyətində də ölgün təbiətli qış fəsli ilə mübarizə zəminində yeni həyatı – yenidən dirilməni canlandırmaq motivi dayanır. Havanın yaradıcılıq stixiyasını öz üzərinə götürən, el arasında yel, külək çərşənbəsi və s. adlarla tanınan çərşənbənin bu sırada məxsusi yeri var.

Xalq arasında “külək oyadan çərşənbə”, “yelli çərşənbə”, “küləkli çərşənbə”, Muğan zonasının bir sıra kəndlərində isə “Heydər çərşənbə” adları ilə tanınan Yel çərşənbəsinin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən mərhum professor Azad Nəbiyev belə söhbət açırdı: “Əski etiqadlara görə, bu çərşənbədə oyanan yel, külək ərzi gəzir, oyanmış suyu, odu hərəkətə gətirir. Yel çərşənbəsində əsən isti və ya soyuq küləklər yazın gəlişindən xəbər verir. Gün ərzində külək bir neçə dəfə dəyişir. Bu dəyişmələr yelin özünün təmizlənməsi kimi qəbul edilir.

Xəbər 2586 dəfə oxunub.